NUÔI TRÙN QUẾ BẰNG RAU

Trùn quế hiện nay được nuôi và ứng dụng rộng rãi trong đời sống, chúng được  mệnh danh là những chiến binh dọn dẹp rác thải cực “chất” trong thời đại 4.0 như hiện nay. Việc áp dụng trùn quế giúp giảm thiểu vấn đề ô nhiễm môi trường như  hiện nay, nguồn rác thải ra ngoài không được xử lý sẽ ảnh hưởng  nhiều đến sức khỏe. Nhất là ở các khu chợ, khu bày bán rau cải thường thải ra rất nhiều rác thải: rau hữu cơ, củ, quả thừa… mà người dân rất đau đầu khi phải xử lý chúng sau đó, thu dọn không thường xuyên sẽ làm cả khu chợ có mùi hôi thối khó chịu ảnh hưởng đến hoạt động buôn bán, họp chợ. Vì vậy việc nuôi trùn quế để xử  lý nguồn rác thải này hoàn toàn hợp lí và giúp tăng hiệu quả kinh tế, vậy tại sao lại không nuôi trùn quế trong thời buổi hiện nay?

Việc áp dụng mô hình nuôi trùn quế để xử lý rác thải rau củ quả… rau cải không còn dùng nữa đã úa, già, hư hỏng đều được sử dụng làm thức ăn nuôi trùn quế cho thu nhập cao.

Hướng dẫn nuôi trùn quế từ rau cải bỏ đi

1. Tìm địa điểm nuôi, xây chuồng trại nuôi trùn

• Tận dụng những khu phía sau chợ cách xa nơi buôn bán tránh ồn ào, hoặc nuôi tại nhà phía sau vườn, những khoảng trống dưới bóng râm để nuôi trùn,…

• Xây dựng chuồng cũng rất đơn giản không quá cầu kì, chỉ cần đủ các điều kiện thoáng mát, tránh mưa gió, tránh nắng, không gần nơi ồn ào đông đúc, không bị các loài thiên địch của trùn (cóc, ếch, nhái…) tấn công.

• Có thể nuôi trùn trong chuồng bò có sẵn đã bỏ không nuôi nữa, trong thùng nhựa, chậu nhựa, máng,…

2. Cách cho trùn quế ăn rau 

• Thức ăn chính của trùn quế ưa thích là phân gia súc : phân trâu, bò, bên cạnh đó cũng có thể dùng rau củ quả thừa để cho trùn ăn, làm chất độn bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu, trừ lá xoan, lá lim, lá sắn có độc tố cao. Trùn quế rất sợ nước tiểu gia súc vì vậy nếu phân có trộn lẫn nước tiểu của gia súc thì phải phun rửa để loại bỏ nước tiểu.

• Việc sử dụng hoàn toàn rau thừa, chất thải hữu cơ làm thức ăn cho trùn quế vẫn thu được năng suất cao mang lại hiệu quả kinh tế, góp phần bảo vệ môi trường , xử lý đống rác thải tại các khu tích tụ như chợ, vườn, nhà hàng…

• Phải chuẩn bị hố ủ rau trước khi cho trùn quế ăn, cách thực hiện đơn giản: toàn bộ rau củ quả được bỏ đi sẽ được đem đi khỏi khu vực buôn bán, sau đó cho vào hố ủ đã chuẩn bị trước đó để ú cho hoai mục 7-14 ngày cho trùn ăn, cứ một lớp rau cao 10 cm thì rải vào hố chế phẩm sinh học Bt để khử mùi hôi và thức tiến quá trình hoai mục trở nên nhanh hơn hỗ trợ trùn dễ ăn. Cứ vậy mà ủ mỗi ngày cho đến khi đầy hố ủ, sau đó lấy đem cho trùn ăn từ phía dưới lên đến mặt hố. Có thể chuẩn bị 2-3 hố ủ tùy vào lượng rau thải ra nhiều hay ít hàng ngày.

3. Cách chăm sóc trùn quế hàng ngày để đạt năng suất cao

• Để trùn quế sống tốt mà không bỏ đi cần tạo cho nó một môi trường sống thuận lợi, tạo chất nền có ẩm độ khoảng 50-60%, nhiệt độ khoảng 20 – 30oC, độ dày sinh khối khoảng 5 – 7cm. Trùn quế có đặc tính ưa tối, không thích ánh sáng chiếu trực tiếp vào. Đây là những yếu tố cực kỳ quan trọng để nuôi trùn quế thành công.

• Sinh khối nuôi trùn cần có độ ẩm cân bằng: cách kiểm tra ẩm độ sinh khối hàng ngày trong ô nuôi trùn là dùng tay lấy 1 nắm sinh khói lên theo dõi nếu:

+Sinh khối bị khô: sinh khối rời ra, tay không ướt.

+Sinh khối bị quá ẩm: sinh khối không kết dính được, tay bị ướt. Bóp lại có nước chảy ra.

+Sinh khối đạt độ ẩm: kết dính, không bị rời ra, tay hơi ẩm. Đây là sinh khối đạt chuẩn.

• Khi bạn đã có kinh nghiệm thì sẽ dễ dàng nhận biết được tình trạng độ ẩm của sinh khối.

• Cách xử lý khi sinh khối trùn bị khô hoặc quá ẩm:

+Xử lý khi bị khô: Pha loãng phân và thêm nước vào phân rồi tưới cho trùn ăn. Hoặc có thể tưới ẩm bằng nước.

+Xử lý khi bị quá ẩm: Xới sinh khối trùn quế lên để làm thoáng, chuồng trại cũng phải làm thoáng để gió luồng vào trại, giảm độ ẩm. Lưu ý khi xới cần cận thận tránh làm tổn thương trùn quế. Cho ăn sệt hơn.

• Che chắn tốt cho ô nuôi để không bị mưa tạt vào, hay nắng chiếu vào ảnh hưởng đến quá trình phát triển của trùn.

4. Ứng dụng trùn quế được sử dụng trong công nghiệp, nông nghiệp, đời sống

• Trùn quế tươi có hàm lượng dinh dưỡng cao, làm thức ăn trong chăn nuôi, hoặc dùng thương mại hóa.

• Dịch trùn quế là quá trình thủy phân trùn quế tươi bằng các chế phẩm enzyme sinh học, dịch trùn có chứa 100% amino acid tự nhiên với đầy đủ 15 loại acid thiết yếu và chuỗi peptides cần thiết cho sự sinh trưởng của cây trồng. Dịch trùn quế có thể bổ sung vào thức ăn cho vật nuôi và thủy sản (gà, vịt, bò, heo, cá, tôm, lươn..), dịch trùn quế cũng chính là phân bón lá cho các loại hoa kiểng và hoa màu.

• Trong chăn nuôi gia cầm giúp bổ sung dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển nhờ các hoạt chất tự nhiên có trong trùn quế giúp vật nuôi ăn nhiều, mau lớn, nâng cao sức đề kháng, tăng khả năng phòng bệnh nhất là trong mùa mưa.

• Trong dịch trùn cung cấp nguồn amino acid dồi dào và các dưỡng chất thiết yếu khác cho cây trồng từ giai đoạn phát triển chồi lá, sinh trưởng ra hoa, nuôi hoa chống rụng hoa và giai đoạn ra rễ, đây được xem như một chất dẫn xuất làm tăng hiệu quả của các nguồn dinh dưỡng khác, mang lại hiệu quả hơn khi sử dụng các loại phân bón khác như đạm, lân, kali, thuốc bảo vệ thực vật, vi lượng…

5. Ưu điểm của việc nuôi trùn quế bằng rau.

• Tận dụng được nguồn rác thải bỏ đi từ các khu chợ, nhà hàng… (rau củ quả bỏ đi, rác thải nông nghiệp đều dùng làm thức ăn cho trùn quế được)

• Góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, xử lý rác thải sinh học tốt, tăng hiệu quả kinh tế, tạo công việc cho người dân tăng thu nhập.

• Có nguồn thức ăn ổn định cho trùn quế từ  rau. 

Hữu Lai – TTS